Piecekeeping mission 2002-2003
Αν δίνω την εντύπωση πως είμαι ήσυχος άνθρωπος ή κάνω/έκανα καθώς πρέπει πράγματα σε αυτή τη ζωή, πρέπει να πω πως δεν ήταν καθόλου έτσι. Το δύσκολο για μένα ήταν μόνο ότι ανέλυα πάρα πολύ κάθε παράτολμη κίνηση που θα έκανα ενώ άλλοι το έκαναν με μια πολύ γρήγορη σκέψη και απόφαση.
Στο Κόσοβο και στην KFOR υπηρέτησα 7.5 μήνες της θητείας μου, από τον Ιούνιο του 2002 ως και τον Γενάρη του 2003. Είναι ένα κομμάτι της ζωής μου που μου δίδαξε πολλά, έφερα τον εαυτό μου στα όριά του όσον αφορά πολλά πράγματα και σίγουρα είναι μια εμπειρία ζωής.
Δυστυχώς, με όλη την φασαρία που είχε γίνει το 1999 από τους Ιταλούς σχετικά με την απόσυρση στρατευμάτων τους λόγω περιστατικών καρκίνων, άκουσα κι εγώ από μερικούς κακεντρεχείς: "στο Κόσοβο το έπαθες". Λες και ξέρει κανείς που, πως, πότε το έπαθε ή μπορεί κάποιος να εξηγήσει πως παρουσιάζεται καρκίνος σε ανθρώπους που δεν έχουν κανένα Risk Factor.
Δυστυχώς, με όλη την φασαρία που είχε γίνει το 1999 από τους Ιταλούς σχετικά με την απόσυρση στρατευμάτων τους λόγω περιστατικών καρκίνων, άκουσα κι εγώ από μερικούς κακεντρεχείς: "στο Κόσοβο το έπαθες". Λες και ξέρει κανείς που, πως, πότε το έπαθε ή μπορεί κάποιος να εξηγήσει πως παρουσιάζεται καρκίνος σε ανθρώπους που δεν έχουν κανένα Risk Factor.
Και στο Κόσοβο ήμουν και κάπνιζα καμιά δεκαριά χρόνια. Το είχα αρνηθεί σε εκείνο τον ανώνυμο που μου έκανε τον έξυπνο για το κάπνισμα. Επίσης, λέω ΟΧΙ σε όλους αυτούς που μου κάνουν σαν πρώτη ερωτηση το: κάπνιζες; Μόνο και μόνο για να τους φέρω σε αμηχανία. Έχω λοιπόν αρκετούς παράγοντες κινδύνου να τρέχουν, όσον αφορά στην δημιουργία του καρκίνου μου. Πολλοί έχουν πει και άλλοι τόσοι θα πουν: ας πρόσεχες. Δεν κάθομαι να λογαριάσω όμως το τι έφταιξε γιατί κανείς δεν το ξέρει. Όλα ήταν επιλογές μου, θα απεύφευγα κάτι αν ήξερα ότι σίγουρα θα μου προκαλούσε κακό, το κάπνισμα θα ήθελα να το είχα αποφύγει ούτως ή άλλως.
Όσον αφορά την εμπειρία μου στο Κόσοβο, στο στρατόπεδο Ρήγας Φεραίος στο Urosevac, είναι πάρα πολλά, ατελείωτα αυτά που θα μπορούσα να γράψω. Αυτό θα γίνει σιγά σιγά μιας και μια τέτοια εμπειρία δεν περιγράφεται σε 10 γραμμές.
Στο χώρο των Αμερικανών συνδέσμων όπου μας έδωσαν αναμνηστικά για την καλή συνεργασία μας όταν αποχωρούσαν για την Γερμανία
Ένα βράδυ πριν την αποχώρηση του κολλητού μου James, του έκανα πάρτυ. Ήπιε, κάπνισε, ενώ είχε χρόνια να τα κάνει και τα δύο. Φαίνεται στο πρόσωπό του άλλωστε!
Άλλη μια έκφραση που φαίνεται πόσο μεθυσμένος είναι ο φίλος μου, εγώ νομίζω είμαι λίγο καλύτερα!
Στην παραπάνω εικόνα φαίνεται η τοποθέτηση των στρατευμάτων στο Κοσσυφοπέδιο. Η Ελλάδα έχει στρατό Ανατολικά και Βόρεια, Ανατολικά είναι εύκολα, στη Βόρεια Ταξιαρχία είναι ζόρικα, καθώς υπάρχουν κοντά Αλβανοί και Σέρβοι. Τώρα ονομάζουν τις ταξιαρχίες MNTF(EAST) πχ, τότε τις λέγαμε MNB(E), Multinational Brigade. Εμείς ανήκαμε στην Αμερικάνικη Ταξιαρχία, στους φλώρους της περιοχής...
Αυτό είναι το περιβόητο Camp BondSteel των Αμερικανών, εκατοντάδες στρέμματα νοικασμένα για 99 χρόνια! Έχουν κατασκευάσει μέσα τα πάντα, ότι χρειάζεται μια πόλη για να συντηρηθεί. Και φυσικά ένα σωρό μηχανήματα και υπηρεσίες. Έλεγχος δορυφόρων, μετεωρολογία κλπ κλπ.
4 ΣΚΕΨΕΙΣ:
Μετά τη βασική εκπαίδευσή μου σε Κόρινθο και Σπάρτη, πήρα την κοντινή μου μετάθεση στη Θεσσαλονίκη, στο στρδο Καρατάσου. Η τύχη τα έφερε έτσι και το στρδο αυτό ήταν η βάση στην οποία εκπαιδεύονταν οι οπλίτες, έφευγαν από εκεί και επέστρεφαν εκεί όταν είχαν άδειες. Μέσα σε λίγο καιρό λοιπόν, ανοίγουν οι πύλες ένα απόγευμα και μπαίνουν στο στρδο κάμποσα λεωφορεία πολιτικά, ένα μάλιστα ήταν κίτρινο-κόκκινο και έγραφε με μεγάλα γράμματα "Crazy Holidays"! Κατέβηκαν όσοι είχαν άδεια και παρά τον πανικό, τις φωνές, τα γέλια, την φασαρία από τον κόσμο που τους περίμενε, το στρδο άδειασε μέσα σε λίγη ώρα, όλοι ήταν βιαστικοί...
Είχα ακούσει για τους εθελοντές στις Ειρηνευτικές αποστολές σε Αλβανία, Βοσνία, Κόσοβο από πιτσιρικάδες αλλά τότε πήγα κι έπεσα στο στόμα του λύκου, μεταφορικά. Κάθε τρεις και λίγο έρχονταν οπλίτες, αξιωματικοί και στρατιώτες, για εκπαίδευση εκεί, τα πρωϊνά της Τρίτης έφευγαν οι αδειούχοι για το Κόσοβο και το ίδιο απόγευμα γυρνούσαν πίσω οι νέοι αδειούχοι. Και λίγο πια αραιά, έφευγαν οι νέοι και το απόγευμα γυρνούσαν πίσω οι "επαναπατρίζοντες". Δηλαδή, θέλοντας και μη, είχαμε μόνιμη επαφή με τους οπλίτες του Κοσόβου.
Μια μεγάλη λέξη, "επαναπατρισμός"!!! Οι επαναπατρίζοντες έρχονταν διαφορετική μέρα, όχι Τρίτη. Ενημερώνονταν το στρδο ότι αύριο έχουμε επαναπατρισμό!!! Όλοι στην πύλη ήταν στην τσίτα, να γίνουν όλα προβλεπόμενα, δεν έπρεπε να συμβεί καμιά αστοχία στην πορεία των επαναπατρισθέντων!!! Στα μάτια μας αυτοί που κατέβαιναν από τα λεωφορεία ήταν αυτοί που τα κατάφεραν, άντεξαν και γύρισαν πίσω με άλλα μάτια, αυτιά αλλά και μυαλό με ψυχή! Σεβασμό δείχναμε όλοι σε αυτούς που γυρνούσαν πίσω και βλέπαμε μια απερίγραπτη χαρά στα πρόσωπα, φωνές, αγκαλιές και φιλιά στην πύλη.
Από την άλλη, οι άντρες που έχουν υπερετήσει γνωρίζουν πως είναι στο ελληνικό στρδο. Ποτέ οι υπηρεσίες δεν πάνε καλά, τη μέρα αγγαρίες, καμιά τσάπα, βάψιμο, καθαριότητα, και στην καλύτερη (για εμάς τους οδηγούς) να βγούμε δρομολόγιο! Λόγω ειδικότητας, Λοχίας-Οδηγός, με έστειλαν στο γραφείο Κίνησης του ΛΑΤ. Εκεί έμπλεξα με τον φίλο, τελικά, Γιάννη και περνούσαμε όσο καλύτερα γίνονταν.
Του είχα πει πως δεν άντεχα τις αναφορές και όποτε μπορούσε μας έβγαζε δρομολόγιο αξημέρωτα. Καβάλα στο τζίπ ή την καναδέζα και βουρ για δουλειές έξω, πλυντήρια, μηχανήματα, ανταλλακτικά, σε άλλα στρδα. Ο Γιάννης ήταν μεγάλη κολώνα στα πάντα για μένα.
Κατά τα άλλα, οι σκοπιές γίνονταν κανονικά και σαν νέος μάλιστα τη Θεσσαλονίκη την έβλεπα σπάνια! Το καλό ήταν όταν με έστειλαν για 10 μέρες σε ένα φυλάκιο ξεχασμένο κι απ' το θεό, κάπου ανάμεσα Κιλκίς-Σέρρες! Καμιά 15 μαντράχαλοι στοιβαγμένοι σε ένα μικρό χώρο, με τις υπηρεσίες να πηγαίνουν συνεχόμενες καθώς δεν υπήρχε θέμα εξόδου και την εξαθλίωση να μεγαλώνει κάθε μέρα... καμιά σχέση με το φυλάκιο της Cosmote... Εκεί ήμουν ο μοναδικός που έκανα μπάνιο όλες αυτές τις μέρες, εννοείται με παγωμένο νερό καθώς δεν υπήρχαν ανέσεις τύπου θερμοσίφωνο, μες το καταχείμωνο!
Από τη μια τα έβλεπα όλα μαύρα: η κοντινή μου μετάθεση ήταν η Θεσσαλονίκη και σε λίγο καιρό έπρεπε να φύγω είτε για τα σύνορα είτε για τα νησιά. Το Ελληνικό στρδο είναι πάντα ένα μαύρο χάλι, με τις αγγαρίες του, την αναξιοκρατία κι ένα σωρό αρνητικές καταστάσεις που γνωρίζουν όσοι έχουν υπηρετήσει.
Από την άλλη (για την KFOR) μάθαινα καλά νέα: άδεια κάθε 50 μέρες τακτικά, άριστες συνθήκες διαβίωσης, αξιοκρατία στις υπηρεσίες και ισοδυναμία ακόμα και με υπαξιωματικούς, μεγάλο οικονομικό αντίκρυσμα και το σημαντικότερο: όλα προβλεπόμενα χωρίς ούτε μια κίνηση, ενέργεια, χωρίς νόημα. Μιας και η αποστολές είναι μάχιμες, δεν νοούνται αγγαρείες και όλες αυτές οι αηδίες των ελληνικών στρδων που κάνουν όταν δεν έχουν πως να περάσουν την ώρα τους (κι έχουν τελειώσει και οι τάπες των βαρελιών...).
Ο Γιάννης είχε υπηρετήσει στην KFOR και πολλοί άλλοι και έμαθα εύκολα πως δεν είναι πόλεμος εκεί, τι συνθήκες επικρατούν, που κοιμούνται, τι τρώνε και όλες τις λεπτομέρειες! Ένα πράγμα μόνο δεν ήξερε κανείς να απαντήσει με σιγουριά...
Το αναπάντητο ερώτημα ήταν φυσικά το θέμα της ραδιενέργειας και του απεμπλουτισμένου ουρανίου, Depleted Uranium, DU. Ακόμα τα θυμάμαι με τόσο διάβασμα που είχα ρίξει στο internet...
Η ίδια ερώτηση είχε διαφορετικές απαντήσεις, ανάλογα με το άτομο στο οποίο την απεύθυνα. Σε κάθε έξοδο καθόμουν στο internet και έψαχνα να βρω πληροφορίες. Μιλώντας με τη Ρούλα με έστειλε σε ένα φίλο τους γιατρό στην πόλη, που μετά από πολλά χρόνια τυχαίνει να βλέπω τα βιβλία του στα βιβλιοπωλεία, ο κ. Πολυράκης. Με δέχτηκε και με άκουσε, η απάντησή του ήταν πολύ ρεαλιστική: δεν έχει αποδειχτεί κάτι για ότι ακούγεται και δεν μπορεί να σου πει κάποιος πως θα πάθεις κάτι αλλά αν θες να έχεις το κεφάλι σου 100% ήσυχο, μείνε εδώ που είσαι. Απλά και λιτά.
Οι έρευνες που έκανα κατέληξαν στο εξής συμπέρασμα, οι τρόποι μόλυνσης είναι δύο:
1) Με άμεση εισπνοή των αερίων/σκόνης που παράγονται κατά την έκρηξη των βλημάτων με DU. Αν ο άνθρωπος εισπνεύσει αυτή τη σκόνη που περιέχει ραδιενεργά σωματίδια, αυτά παραμένουν στον οργανισμό και ακτινοβολούν κατά τον χρόνο ζωής, που είναι μεγάλος
2) Όταν κάποιος βρίσκεται συνεχώς σε μικρή απόσταση από βλήματα ή άλλα αντικείμενα που είναι μολυσμένα με DU και εννοείται ότι δέχεται ακτινοβολία για αυτό το χρονικό διάστημα. Αυτή η απόσταση είναι από 1 ως 3 μέτρα, όχι παραπάνω γιατί το απεμπλουτισμένο ουράνιο δεν έχει μεγάλη ικανότητα ακτινοβολίας.
Όσοι έχετε κάνει pet scan, θα προσέξατε πως η νοσηλεύτρια που σας χορήγησε το ραδιενεργό φθόριο με τη γλυκόζη, καταρχήν πήγαινε τρέχοντας και κατά δεύτερον είχε πάνω της ένα βομβητή/ανιχνευτή της ραδιενέργειας. Μόλις σας πλησίαζε στα 2-3 μέτρα, άρχισε να χτυπά ο βομβητής, όσο πιο κοντά τόσο περισσότερο. Μετά από κάποια απόσταση δεν χτύπαγε καθόλου ή σταμάταγε να χτυπά όταν πέρναγε πίσω από τα χοντρα τοιχώματα.
Για μένα, στο Κόσοβο συνέβη το εξής: κρίμα στους άμοιρους ντόπιους που βρέθηκαν εκεί κατά τους βομβαρδισμούς. Αυτό το τοξικό/ραδιενεργό νέφος θα πλανήθηκε για λίγες ώρες, μέρες στην περιοχή και πολλοί θα το εισέπνευσαν. Από κει και πέρα, θεωρώ πως τέθηκε σε κίνδυνο και η ζωή των Σκοπιανών και των Ελλήνων της Βόρειας Ελλάδας, καθώς με κάθε βροχή μετά το 1999, μετά τους βομβαρδισμούς, αυτή η σκόνη παρασύρθηκε και πέρασε στα εδάφη των Σκοπίων & Ελλάδας αλλά και στην χλωρίδα και πανίδα αυτών των περιοχών.
Δεν υπάρχει άλλος μαγικός τρόπος να μολυνθεί κανείς και η φαντασία σταματά εδώ. Ίσως όλοι μας έχουμε δεχθεί περισσότερη ακτινοβολία γ από κάποιο Αλβανό ή Σέρβο που μένει στο Κόσοβο και είχε την τύχη με το μέρος του να μην είναι κοντά σε βομβαρδισμούς. Μια σωστή κίνηση του Ελληνικού στρατού (Μηχανικό) ήταν να μεταφέρει ακόμα και το χώμα με το οποίο στρώθηκε το στρδο Ρήγας Φεραίος από την Ελλάδα, έτσι ώστε να περιορίσει περισσότερο κάποια πιθανή ακτινοβολία ή να ξορκίσει τα πνεύματα και τις κακές γλώσσες. Επιπλέον, όλα τα κτίσματα ήταν υπερυψωμένα και με χοντρό μπετό στα θεμέλια.
Κάθε βδομάδα έρχονταν φορτηγά ψυγεία από τη Θεσσαλονίκη και μετέφεραν καθετί τρόφιμο, από μαρούλι, κρέας, μέχρι αυγά και κρεμμύδια. Κάθε μέρα δικαιούμασταν ένα μπουκάλι εμφιαλωμένο νερό (Άθως, ακόμα το θυμάμαι) και το νερό για το μπάνιο μας έρχονταν από δική μας γεώτρηση.
Μετά από όλη αυτή την πληροφορία που συνέλεξα, έκρινα πως από τον 1ο τρόπο μόλυνσης δεν κινδύνευα τώρα, περισσότερο ίσως κινδύνευσα το 1999. Έκρινα πως δεν κινδύνευα και από τον 2ο τρόπο μόλυνσης, εκτός και αν κάτω από το δικό μου κρεββάτι είχαν μαζέψει οι μπουλντόζες όλα τα βλήματα της περιοχής και με ακτινοβολούσαν στα όνειρά μου...
Κάπου εκεί έγειρε η ζυγαριά και ήμουν έτοιμος να μπλέξω σε νέες περιπέτειες...
Από τη στιγμή που το αποφάσισα λοιπόν, όλα ήταν θέμα χρόνου και τύχης γιατί δεν ήταν σίγουρο ότι θα με έπαιρναν. Οι γονείς μου να πω, είναι κανονικοί γονείς σαν όλους οπότε καταλαβαίνετε τις αντιδράσεις τους. Ξέρουν όμως ότι άπαξ και αποφάσισα, δεν κάνω πίσω και έτσι σταμάτησαν σχετικά σύντομα. Πέρασε ο καιρός, ήρθε το σήμα, έκανα τα χαρτιά μου και μετά από κάποιο καιρό με ειδοποίησαν από το Λόχο πως είχα επιλεχθεί και έπρεπε να παρουσιαστώ στο ίδιο στρδο σε άλλο Λόχο μέσα σε λίγες μέρες.
Από αυτή τη φάση δε θυμάμαι πολλά, μόνο ότι με πήρε ο Γιάννης την ίδια μέρα και πήγαμε για φαγητό μαζί με άλλους 2 συναδέλφους του που είχαν υπηρετήσει στην KFOR και προσπάθησαν να με ενημερώσουν και να με χαλαρώσουν. Τις επόμενες μέρες ψωνίστηκα τα βασικά, πέράσαμε κάποια βασική εκπαίδευση στο Καρατάσου, ενημέρωση, που πάμε, ποιος είναι ο σκοπός μας, πως είναι οι καταστάσεις εκεί, ποιοι είναι οι κανόνες εμπλοκής και άλλα. Πέρασαν γρήγορα οι μέρες και ένα πρωϊ περνούσα την πύλη για να βγω μετά από λίγο μες το λεωφορείο που έγραφε Crazy Holidays! Κάναμε μια στάση στα σύνορα των Ευζώνων, πήραμε τα τελευταία τηλέφωνα και περάσαμε στα Σκόπια. Η χώρα των Σκοπίων είναι πολύ φτωχή, όσο μπαίναμε πιο βαθιά, ανακαλύπταμε μια χώρα που έμοιαζε με ελληνικό χωριό της δεκαετίας του 60, 70.
Η απόσταση μέχρι το Ρήγας Φεραίος δεν είναι μεγάλη, η διαδρομή ήταν ευχάριστη, η φύση καταπράσινη αν και ήταν Ιούνιος και θυμάμαι μάλιστα πως η μέρα ήταν βροχερή. Όσο πλησιάζαμε στο στρδο, τουλάχιστον εγώ, έψαχνα στις άκρες του δρόμου και πίσω από τα δέντρα να βρω τους κακούς που θα μας περίμεναν με τα Καλάσνικοφ... Τελικά όλα ήταν στη φαντασία μου/μας, φτάσαμε, μπήκαμε στο στρδο και τύχαμε μιας.... φυσιολογικότατης υποδοχής! Όλα έγιναν αστραπιαία, το 1ο γραφείο είχε μεριμνήσει για τα πάντα, χωριστήκαμε σε λόχους, μας έγινε μια επιπλέον ενημέρωση, πήγαμε για φαγητό και αργότερα πήραμε όλο τον εξοπλισμό. Για όπλο μας δόθηκε το κλασσικό ελληνικό G3, περιποιημένο και μαζί με αυτό γεμιστήρες με φυσίγγια έτοιμα για χρήση. Η πρώτη διαφορά φάνηκε αμέσως: ενώ στην Ελλάδα είχε ο Λόχος 3 γεμιστήρες ραμμένες σε μια τελαμώνα, εκεί είχαμε γεμιστήρες ο καθένας έτοιμους προς χρήση. Κι εννοείται πως όταν πηγαίναμε στη σκοπιά, βάζαμε τη γεμιστήρα στο όπλο και ήταν έτοιμο να οπλίσει. Καταλάβαμε όλοι πως ήταν σοβαρά τα πράγματα και έπρεπε να δείξουμε κι εμείς την απαραίτητη σοβαρότητα.
Οι πρώτες μέρες ήταν αναγνωριστικές, πέρασε μια βδομάδα χωρίς υπηρεσίες αλλά με εκπαίδευση και προσαρμογή. Όλοι μείναμε άφωνοι βλέποντας ότι μπορούσε να γίνει αναφορά Λόχου μέσα σε 5 λεπτά και στρατοπέδου σε 10. Με πλήρη εξάρτηση, όπλα, κράνη κέβλαρ, τα πάντα προβλεπόμενα. Και στην Ελλάδα για να κάνει αναφορά ένα λόχος, θέλει μισή ώρα και αν μαζευτούν όλοι... Το σημαντικό ήταν πως οι αναφορές αυτές γίνονταν όταν υπήρχε λόγος, όχι κάθε πρωϊ, μεσημέρι, απόγευμα, βράδυ. Έβγαινε ανακοίνωση από το μεγάφωνο: "σε 10 λεπτά αναφορά στρατοπέδου", ο κάθε λόχος είχε το χώρο που συγκεντρώνονταν και μετά κάθε λόχος μετέβαινε στο χώρο αναφοράς του στρδου. Και πολύ μου άρεσε που έβλεπα να δίνει αναφορά ο Αντισυνταγματάρχης αναφορά στον Συνταγματάρχη, να του χτυπάει προσοχή και να του αναφέρεται... Και να φοράμε και τα ίδια ρούχα κιόλας! Προσοχή ρε ψάρακα Άνγχη, χα χα χα ;-)
Δημοσίευση σχολίου