Μετάσταση Οστών, Zometa και Οστεονέκρωση Γνάθου

Μετά την περιπέτεια που περνάω αυτό τον καιρό με τις οστικές μεταστάσεις, την οστεονέκρωση που οφείλεται στο Zometa και όλα τα επακόλουθα, είπα να στήσω ένα άρθρο όπου να εξηγώ με απλό τρόπο δυό πράγματα για να κάνω τη ζωή κάποιων λίγο πιο εύκολη από τη δική μου. Να βγει ένα κέρδος τουλάχιστον από το "πακέτο" αν και όλες οι πληροφορίες θα είναι χρήσιμες σε λίγους και το εύχομαι να μη φτάσουν πολλοί εκεί. Για να καταλάβεις τι παίζεται, στο εξωτερικό υπάρχουν δικηγορικοί οίκοι (δες κι εδώ) που αναλαμβάνουν να κινηθούν δικαστικά (εναντίον εταιρειών) για βλάβες που έχει υποστεί κάποιος καρκινοπαθής από τη λήψη διφοσφωνικών. Καταλαβαίνεις πως το θέμα καίει, τώρα που το έμαθα καταλαβαίνω κι εγώ γιατί μου έκανε καψόνια ο γιατρός με το Zometa, οι ογκολόγοι σίγουρα ξέρουν τι γίνεται!!!

Να τα πάρω με τη σειρά όμως. Βλέπω στις αναζητήσεις πως είναι πολλοί αυτοί που ψάχνουν με τον όρο "μετάσταση στα οστά", γεγονός που δείχνει δυστυχώς πως είναι πολλές οι περιπτώσεις των καρκινοπαθών που έχουν μεταστατικές εστίες ήδη στα οστά. Δεν δείχνει σημάδια βλέπεις ο άτιμος και πολλές φορές τον βρίσκουμε από τον πόνο στα οστά, όταν είναι λίγο περασμένη η ώρα δηλαδή, λίγο όμως, δεν έφυγε το τρένο τελείως!

Μετάσταση στα οστά σημαίνει πως καρκινικά κύτταρα έχουν ταξιδέψει μέσω του αίματος και έχουν εγκατασταθεί σε κάποια οστά, συνήθως προκαλούν λύσεις. Να προσθέσω μόνο πως κάθε μετάσταση έχει καρκινικά κύτταρα ίδιου τύπου με την πρωτοπαθή εστία, δηλαδή αν η κύρια εστία είναι αδενοκαρκίνωμα ΜΜΚΠ, τότε αυτού του τύπου θα είναι και οι μεταστάσεις. Διαφορετικού τύπου θα είναι οι μεταστάσεις που θα προκύψουν από το μαστό ή άλλη εστία και επίσης τελείως διαφορετικός είναι ο καρκίνος των οστών, που ξεκινάει δηλαδή από τα οστά. Χωρίς να έχει ιδιαίτερη πρακτική σημασία για εμάς...

Αν λοιπόν έχει διαγνωστεί κάποιος με μετάσταση στα οστά, θα του χορηγηθεί το Zometa (Ζολενδρονικό Οξύ). Ακόμα, το Zometa χορηγείται και σε κάποιες περιπτώσεις για να προληφθεί η οστεοπόρωση. Δεν έχω αναρτήσει τα στοιχεία του Zometa γιατί είναι εύκολα ευρέσιμα στο διαδίκτυο μέσω google και μπορεί κάποιος να κατεβάσει το data sheet από αυτή τη διεύθυνση.

Για να μην τρομάξω όλους τους ασθενείς που λαμβάνουν/έχουν λάβει Zometa, αναφέρεται σαν παρενέργεια η οστεονέκρωση της (κάτω, λανθασμένα) γνάθου αλλά εννοείται πως οι πιθανότητες να συμβεί κάτι τέτοιο αυξάνουν όταν ο ασθενής λάβει μεγάλες δόσεις του φαρμάκου. Κάπου έχω δει μια μελέτη και αν την ξαναβρώ θα κάνω την παραπομπή.

Προχωρώ να αναφέρω μερικά δεδομένα, τα οποία ίσως περιέχουν κι ανακρίβειες ή ατέλειες, μηχανικός είμαι κι όχι γιατρός:

1. Σε τέτοιες περιπτώσεις χρειάζεται το Zometa καθώς βοηθά να σταματήσει η λύση των οστών, να "γεμίσουν" τυχόν εστίες με ασβέστιο και ακόμα το οξύ αυτό έχει και αντινεοπλασματική δράση, καταφέρει πλήγματα δηλαδή ενάντια στα καρκινικά κύτταρα

2. Η χορήγηση του Zometa αλλά και τα χημειοθεραπευτικά φάρμακα πολλές φορές οδηγούν στη δημιουργία "εστιών οστεοσκλήρυνσης" που ανακαλύπτονται στη συνέχεια στις εξετάσεις αλλά έχω την γνώμη/εντύπωση πως δεν θα πρέπει να μας ανησυχούν ιδιαίτερα

3. Στην περίπτωση που ο ασθενής λάβει μεγάλες δόσεις Zometa κινδυνεύει να υποστεί οστεονέκρωση, χωρίς να συντρέχουν άλλοι λόγοι και ακόμα θα είναι δύσκολο/αδύνατο να δεχθεί κάποια επέμβαση στο στόμα του για κάποια εξαγωγή δοντιού. Σε τέτοιες περιπτώσεις που θα πρέπει να γίνει η εξαγωγή, ο κίνδυνος της νέκρωσης είναι πλέον εμφανής αλλά ο ασθενής θα είναι ενημερωμένος κι έτοιμος να αντιμετωπίσει τη συνέχεια

Τι μπορείς/πρέπει να κάνεις εσύ σαν ασθενής και γιατί/επειδή, ξεκινάω από τα επειδή: 

* επειδή είναι πολύ λίγοι οι ογκολόγοι που θα σκεφτούν να σε ενημερώσουν πριν την έναρξη των θεραπειών

* επειδή η ενημέρωση των ίδιων είναι ελλιπής

* επειδή οι ογκολόγοι και οι οδοντίατροι/στοματολόγοι δεν έχουν την καλύτερη και πιο άμεση συνεργασία

* επειδή οι ογκολόγοι θεωρούν πως δουλειά τους είναι να σε καθαρίσουν από τον καρκίνο μόνο ή να σε βοηθήσουν να ζήσεις κάποιο καιρό παραπάνω

* επειδή το σύστημα υγείας μας μπάζει από παντού και τη στιγμή που δεν υπάρχει διαθέσιμη νοσηλεύτρια για να σου αλλάξει τον ορό, φαίνεται πολυτέλεια να βρει χρόνο ο γιατρός να ενημερώσει τον ασθενή του για τέτοια θέματα

* και τέλος επειδή πιστεύω πως θα πρέπει κι εμείς να έχουμε το νου μας και να είμαστε ενεργοί στην αντιμετώπιση της ασθένειάς μας

για όλα αυτά τα επειδή, καλό θα είναι να γνωρίζεις τα παρακάτω και να τηρήσεις όσα μπορείς:

* πριν την έναρξη κάθε είδους θεραπείας με Zometa, καλό θα είναι να φροντίσεις συνολικά την υγιεινή του στόματός σου. Ειλικρινά πιστεύω πως δεν θα κινδυνεύσει περισσότερο ο καρκινοπαθής αν στο πρώτο σχήμα δεν λάβει Zometa και αφιερώσει αυτές τις 2-3 βδομάδες μέχρι το δεύτερο σχήμα για να φτιάξει τυχόν χαλασμένα δόντια και κυρίως να κάνει πιθανές εξαγωγές. Ας ξεκινήσει το Zometa στη δεύτερη θεραπεία, τουλάχιστον το δικό μου μυαλό έτσι λέει, του μηχανικού, τα πρωτόκολα δεν ξέρω τι λένε, σίγουρα καλύτερο θα είναι να ξεκινήσει κάποιος θεραπείες αφού είναι έτοιμος αλλά...

* ότι κι αν έχει συμβεί στο ξεκίνημα, αν είσαι ασθενής και παρατηρήσεις έντονη υποχώρηση των ούλων ή πόνο ή πρήξιμο ή οτιδήποτε παράξενο, θα πρέπει αμέσως να ενημερώσεις τον ογκολόγο σου και να βρεις κάποιον οδοντίατρο/στοματολόγο που να γνωρίζει σχετικά. Τονίζω το σχετικά γιατί  πέρασα από μερικούς περιοδοντολόγους μέχρι να μάθω ότι έχω οστεονέκρωση και έχασα πολύτιμο χρόνο!

* δεν μου αρέσει να λέω ονόματα και να κάνω διαφήμιση αλλά νομίζω είναι η καλύτερα ενημερωμένη στοματολόγος, η Κα Ν ι κ ο λ ά τ ο υ, αυτή είναι η σελίδα της, είναι καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. 

Αν ήσουν προσεκτικός και τελικά χρειάστηκε κάποια στιγμή να κάνεις εξαγωγή αλλά και να παίρνεις Zometa, θα σου δώσουν οι γιατροί την ακριβή λύση και θα κινηθείς πιθανόν μεταξύ σφύρας και άκμωνος. Λυπάμαι που το λέω αλλά μου έχει δημιουργηθεί η εντύπωση πως η μόνη ζημιά για τους ογκολόγους που έχουν ασθενείς με οστεονέκρωση είναι το κακό όνομα που βγάζουν στους κύκλους ογκολόγων/στοματολόγων: ο τάδε έχει ασθενή που δεν τον πρόσεξε και σήμερα έχει νέκρωση! Κι επειδή ο καθένας μας δεν είναι γιατρός για να γνωρίζει τα πάντα μόλις ασθενήσει αλλά κι επειδή δεν είμαστε και βράχοι για να ασχολούμαστε με τα πάντα επιμελώς, σίγουρα θα μας ξεφύγουν πολλά. Για αυτό κάνω αυτή την αναφορά, για να βοηθήσω ίσως κάποιους να προλάβουν τέτοια προβλήματα. Το έχω ξαναπεί, μεταξύ των θεραπειών πολλές ήταν οι φορές που σκεφτόμουν: "δεν ξέρω αν θα υπάρχω τον άλλο μήνα, τα πλυμένα δόντια θα σκεφτώ;". Θα σε καταλάβω αλλά έχε το νου σου γιατί κάποια στιγμή ίσως γυρίσει εναντίον σου, τουλάχιστον αν γνωρίζεις νωρίς θα μπορείς και να δράσεις/αντιδράσεις.

Να αναφέρω τέλος την θεραπεία για την οστεονέκρωση που δεν είναι τίποτα παραπάνω από μερικά κοινά αντιβιοτικά για να καθαρίσουν την περιοχή από τη μόλυνση και να σταματήσουν την πρόοδο. Ανάλογα με την κατάσταση του ασθενούς, θα χορηγηθεί αντιβίωση για λίγο καιρό, συνέχεια ή ανά διαστήματα. Μέχρι στιγμής δεν υπάρχει άλλη θεραπεία και η παρεμβατική δεν θεωρείται λύση παρά μόνο σε πολύ προχωρημένες περιπτώσεις. Οι στόχοι είναι μετά την αντιβίωση και την συντήρηση, να αποβάλλει ο οργανισμός μόνος του το νεκρό οστό και να αποκαλυφθεί νέο υγιές από κάτω, αυτή είναι η καλύτερη περίπτωση.

Τέλος, όπλα σου απλά είναι: η οδοντόβουρτσα/οδοντόκρεμα, το φθόριο (ACT), σε προχωρημένες περιπτώσεις χλερεξιδίνη σε χαμηλές συγκεντρώσεις (0.012%) και κυρίως ο οδοντίατρός σου! Έχε τα μάτια σου ανοιχτά και το νου σου για να έχεις την υγειά σου, εδώ που φτάσαμε!!!